Tv-tip: Focus onderzoekt effecten windparken op zee op zeeleven

Gepubliceerd 7 juni 2023

Vanaf zaterdag 10 juni is het nieuwe wetenschapsprogramma Focus te zien op NPO2. In dit programma gaat presentatrice Petra Grijzen op zoek naar oplossingen van wetenschappers voor de problemen van deze tijd. In de eerste aflevering stonden de effecten van windparken op zee op het zeeleven centraal. Kijk de hele aflevering hier terug.

NTR

Bron: NTR

Windparken op zee moeten voor Nederland uitgroeien tot de belangrijkste bron van energie. De ambities van het kabinet zijn groot: in 2050 72 GW aan opgesteld vermogen windenergie op zee. Dit is 15 keer zoveel als nu (4,5 GW). Er komen dus steeds meer Nederlandse windparken op de Noordzee, maar wat doen die met de natuur?

Lawaai

In Focus volgt Grijzen wetenschappers die het effect van de windturbines op het zeeleven onderzoeken. Zo gaat ze op pad met bio-akoesticus Jeroen Hubert, die stelt dat vooral de bouw van windparken voor overlast zorgt bij vissen en zeezoogdieren. Hier heeft de overheid maatregelen tegen getroffen. Het is verplicht om een geluidsnorm te respecteren door geluidsisolerende maatregelen te gebruiken bij het heien van de funderingen van de windturbines. Ook ontmoet ze ecoloog Ruben Fijn, die vogels zendert om te achterhalen hoeveel aanvaringen ze met de rotorbladen hebben en of ze daardoor ook wegblijven. Het monitoren van het vlieggedrag van vogels kan helpen bij het aanwijzen van geschikte locaties voor windparken. Er zijn nu ook al maatregelen om trekvogels te beschermen: in mei werden windparken voor het eerst stilgezet om vogels een veilige trek over de Noordzee te bieden.

Kabels

Mariene-ecoloog Annemiek Hermans onderzoekt haaien en roggen; ze wil weten of ze last hebben van de straling van de grote stroomkabels. Deze diersoorten gebruiken natuurlijke elektromagnetische velden bijvoorbeeld om hun weg te vinden en om te kunnen jagen, en de stroomkabels zorgen er mogelijk voor dat de natuurlijke elektromagnetische velden worden verstoord. En mariene-ecoloog Luca van Duren legt uit dat de stromingen rond windparken op sommige plekken zorgen voor voedselschaarste. Zij onderzoekt namelijk wat de windparken op zee doen met de groei van micro-algen.

Positief effect

Toch zijn er nu ook al positieve effecten van de bouw van windparken op zee aan te wijzen. Grijzen gaat op bezoek bij Oscar Bos. Die ziet met zijn onderwatercamera’s dat de windparken ook dienen als kraamkamers voor nieuw leven. Ook zijn alle wetenschappers het erover eens dat windenergie op zee nodig is om bij te dragen aan een oplossing voor de klimaatcrisis. Oog voor ecologie is daarbij belangrijk en de overheid zet zich in voor kennisontwikkeling op dit gebied, bijvoorbeeld met het onderzoeksprogramma Wozep (Windenergie op zee ecologisch programma).