Het effect van wind op zee op defensie

Ruim 7% van het Nederlandse deel van de Noordzee is beschikbaar voor militaire doeleinden. Daarbij gaat het om schietoefeningen, vliegoefeningen en oefeningen in het ruimen van mijnen.
De militaire oefengebieden sluiten op elkaar aan en overlappen elkaar voor een deel. Voor windenergie op zee zijn vooral de volgende militaire oefengebieden belangrijk (zie ook kaartje):

• Oefengebied EHD 41 is oefenterrein voor de Koninklijke Marine. Het heeft een oppervlakte van ongeveer 406 km2 en ligt tussen de windenergiegebieden IJmuiden Ver en Lagelander.
• Oefengebied EHD 42, waarboven vliegtuigen regelmatig schietoefeningen houden op luchtdoelen. Deze trainingen kunnen van ‘s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat plaatsvinden. Daarnaast gebruikt de Koninklijke Marine dit gebied steeds meer voor oefeningen. De oppervlakte van dit gebied is ongeveer 3.060 km2. Het ligt tegen het windenergiegebied Ten noorden van de Waddeneilanden en het windpark Gemini aan.

Medegebruik van oefengebieden

Wanneer er geen oefeningen zijn, kunnen andere activiteiten plaatsvinden in oefengebieden. Om veiligheidsredenen mogen hier geen vaste (tijdelijke) objecten staan, zoals olie- en gaswinningsplatforms of windturbines. Die kunnen militaire oefeningen in de weg staan of mogelijk schade oplopen door de oefeningen.

Mogelijke uitbreiding van oefengebieden

De Rijksoverheid onderzoekt de mogelijkheden om de oefengebieden EHD-41 en EHD-42 uit te breiden. Dit heeft te maken met het Nationaal Programma Ruimte voor Defensie. Want de veiligheidssituatie in de wereld verandert. Daardoor richt de Nederlandse krijgsmacht zich meer op het beschermen van ons eigen grondgebied en dat van onze NAVO-bondgenoten. Voor deze taak heeft Defensie meer ruimte in Nederland en op zee nodig. Bijvoorbeeld omdat er meer schepen bij de vloot komen, met daarop wapensystemen met een groter bereik. Daarnaast neemt de Koninklijke Marine vaker deel aan missies, waardoor deze oefengebieden voor verschillende oefeningen gebruikt worden.
Bij het bepalen van de mogelijkheden voor eventuele uitbreidingen houdt de Rijksoverheid rekening met de gedeeltelijke herziening van het Programma Noordzee 2022-2027 en de nieuwe Nota Ruimte.
Voor het oefengebied EHD-42 onderzoekt de Rijksoverheid ook of gecombineerd gebruik met windparken mogelijk is zonder hinder voor oefeningen of schade aan infrastructuur voor windenergie.

Schietgebieden

Er zijn 3 schietgebieden langs de kust. Het schietgebied voor de kust van Petten in de provincie Noord-Holland was een probleem voor het windpark Hollandse Kust Noord. Na een kleine aanpassing van het schietgebied is dit opgelost.

Risico van niet-ontplofte munitie

Een taak van Defensie is het opsporen en verwijderen van niet-ontplofte munitie die op de bodem van de Nederlandse Noordzee ligt. Deze munitie komt vooral uit de Tweede Wereldoorlog. Het kan een gevaar zijn bij het plaatsen van funderingen van windturbines en het leggen van windparkkabels en netaansluitingen. Daarom ruimt Defensie de munitie op.