Onderzoek naar effecten van wind op zee op de Noordzee natuur
De Rijksoverheid doet veel onderzoek om te weten wat de bouw en exploitatie van windparken op de Nederlandse Noordzee voor gevolgen kunnen hebben voor de natuur. Deze onderzoeken zijn onderdeel van het Windenergie op zee ecologisch programma (Wozep).
Rijkswaterstaat voert het Wozep-programma uit in opdracht van het ministerie van Klimaat en Groene Groei. Hiervoor werkt Rijkswaterstaat samen met gespecialiseerde onderzoeksinstellingen en -bureaus.
Wozep richt zich op de:
- ecologische effecten van windparken op zee op vogels, vleermuizen, zeezoogdieren, vissen en bodemdieren;
- effecten op het ecosysteem (dat is het leefgebied van de dieren, planten en micro-organismen).
De Wozep-onderzoeken geven een beter beeld van de gevolgen van windparken voor de natuur. We hebben een wettelijke plicht om de natuur en de dieren te beschermen. Er gelden wetten en internationale regels. Als we een beter beeld hebben van de gevolgen, helpt dat om goede keuzes te maken bij het ontwikkelen van windenergie op zee.
Keuzes over de plek op zee waar een windpark mag komen. Of over wat windparkontwikkelaars moeten doen tijdens de bouw van een windpark om dieren zo min mogelijk te storen. In de kavelbesluiten voor de windparken die de overheid vaststelt, staan bijvoorbeeld voorschriften waar de windparkeigenaren zich aan moeten houden. Zo moet het onderwater-geluid bij het heien van palen voor windparken onder een bepaald niveau blijven. Anders hebben zeezoogdieren er te veel last van. We weten dat door jarenlang onderzoek.

De kennis die Wozep opbouwt is ook nuttig voor de mileueffectrapportage (MER). Een MER is verplicht bij elk groot bouwproject, zoals een windpark op zee.
Een onderdeel van Wozep is het Kader Ecologie en Cumulatie (KEC). Dat is een hulpmiddel (instrument) om te berekenen wat de effecten zijn van alle windparken op zee bij elkaar over een aantal jaar, als er veel meer windparken zijn. Omdat de overheid nu al plannen maakt voor de toekomstige parken, moeten we nu kunnen inschatten wat het effect ervan is op de Noordzee-natuur.
Op de pagina’s over zeezoogdieren, vogels, vissen, vleermuizen en bodemleven lees je meer over hoe de resultaten en adviezen van Wozep-onderzoek zijn toegepast.
Onderzoek naar effect op het ecosysteem van de Noordzee
Wozep onderzoekt ook (mogelijke) veranderingen in het ecosysteem van de Noordzee. Door windparken op zee kunnen veranderingen ontstaan in bijvoorbeeld:
- stroming
- golven
- menging van het water
- erosie van de bodem
Als er wat verandert in de stroming of in de troebelheid van het water, verandert mogelijk het bodemleven. Kleine visjes leven van bodemdiertjes en -plantjes. Ander bodemleven trekt andere kleine visjes aan, en daardoor mogelijk ook andere grotere vissen, andere zeezoogdieren en andere zeevogels. Daarom koppelt Wozep verschillende onderzoeken aan elkaar, want alles hangt met alles samen in een leefgebied (ecosysteem). De veranderingen in het ecosysteem ontstaan langzaam.
Lees meer over Wozep-onderzoek naar ecosystemen.