Onderzoek naar zwarte wiek gestart
Het zwart verven van een van de drie rotorbladen van een windturbine kan worden voorgeschreven in de kavelbesluiten voor toekomstige windparken op zee. Dit als het zwart verven vanuit de luchtvaartveiligheid geen bezwaren kent, vanuit technisch- en kostenperspectief verantwoord is, en voldoende effectief blijkt in het verminderen van vogelslachtoffers. De hiervoor gestarte onderzoeken leveren in 2024 duidelijkheid op. Dit schreef de Staatssecretaris van EZK eind 2021 aan de Eerste Kamer.
De Eerste Kamer heeft in juni 2021 een motie aangenomen die oproept om bij nieuwe windturbines op zee elke turbine één zwarte wiek te geven. Dit voorstel is gebaseerd op resultaten van een onderzoek uit Noorwegen, dat in 2020 werd gepubliceerd. Onderzoekers verfden bij een windpark op land één wiek van een aantal turbines zwart om het contrast tussen de wieken te versterken. Het achterliggende idee is dat één zwarte wiek tussen twee witte de turbine voor vogels beter herkenbaar maakt als draaiend object.
In Nederland komen deels andere vogelsoorten voor dan in Noorwegen, en is het landschap heel anders. Ook speelt in Nederland nachtelijke vogeltrek op wiekhoogte een belangrijke rol in de vogelsterfte. Daarom vindt bij de Eemshaven nader onderzoek plaats op initiatief van energieproducent RWE en de provincie Groningen, in samenwerking met andere overheden (waaronder het ministerie van EZK), natuurorganisaties en private partijen.
Daarnaast is antwoord nodig op de vraag of er (kosten)technische nadelen zitten aan een zwarte wiek. Een zwart rotorblad kan effect hebben op de prestatie en levensduur van de windturbine. Zo wordt een zwarte wiek in de zon warmer dan een witte, waardoor deze sneller kan slijten.
Tot slot is er nog een juridisch aspect. Er bestaan nationale, Europese en zelfs wereldwijde regels over de kleurstelling van windturbines. Deze regels vinden hun oorsprong in de luchtvaartveiligheid. De huidige regels schrijven voor dat de kleur van windturbines (mast en wieken) wit moet zijn. Onderzocht zal moeten worden of de luchtvaartveiligheid voldoende gewaarborgd is bij toepassing van een zwarte wiek.
Alle onderzoeken worden naar verwachting in 2024 afgerond. Daarna valt het besluit om een zwarte wiek al of niet als verplichting op te nemen in de kavelbesluiten van toekomstige windparken op zee.