Meedoen aan realisatie van wind op zee

Bedrijven kunnen – al dan niet in samenwerkingsverband – deelnemen aan tenders voor de aanleg en exploitatie van windparken op zee. Na gunning van de tender kunnen ze dan eigenaar worden van een windpark en zo financieel deelnemen. Ook burgers kunnen via een participatiefonds deelnemen aan een windpark op zee.

Meedoen aan windparktenders

De Rijksoverheid schrijft tenders uit voor de aanleg en exploitatie van windparken op zee. Zo’n tender is een procedure waarvoor partijen zich kunnen inschrijven die geïnteresseerd zijn in de aanleg, financiering, exploitatie of verkoop van de geproduceerde energie.

Ze doen dan een voorstel (‘bieding’) waarin ze vertellen hoe zij dat willen doen. Het meest geschikte voorstel wint de tender en mag het windpark ontwikkelen.

Voordat de Rijksoverheid een tender uitschrijft, zorgt zij voor een kavel in het windenergiegebied om het windpark te bouwen, de vergunningen die daarvoor nodig zijn, een aansluiting op het elektriciteitsnet en essentiële informatie. De Rijksoverheid geeft partijen die willen deelnemen aan de tender vooraf in elk geval antwoord op deze drie vragen:

1. Voor welke kavel in het windenergiegebied is de tender?
   Dit geeft de Rijksoverheid aan met de routekaart windenergie op zee en in de betreffende tenderregeling (Ministeriële Regeling).
2. Wat zijn de omstandigheden op de kavel?
   Het gaat dan om zaken als de windsnelheid, waterdiepte, golfhoogte en bodemgesteldheid. Hiervoor laat de Rijksoverheid diverse onderzoeken uitvoeren. De resultaten daarvan stelt zij beschikbaar, onder andere via een speciale website die geschikt is om zware bestanden ter beschikking te stellen.
3. Wat zijn de tendervoorwaarden?
   De Rijksoverheid maakt de tendervoorwaarden ruim vóór de tender bekend met een Ministeriële Regeling. Zij stemt een concept hiervan vooraf af met de windenergiesector. Naarmate het tijdstip van daadwerkelijke tender nadert, zal de benodigde informatie concreter en definitiever worden.

Financiële deelneming van omwonenden

Bij windparken op land nemen steeds vaker omwonenden financieel deel aan die parken of zijn met een groep burgers initiatiefnemer, bijvoorbeeld via een energiecoöperatie. Zo profiteren ze ook mee van de opbrengsten. Windparken op zee hebben echter geen omwonenden. Tot nu toe nemen daardoor maar weinig burgers deel aan die windparken. Er is voor ‘wind op zee’ vooralsnog geen gedragscode voor participatie, zoals er voor ‘wind op land’ wel een Gedragscode Acceptatie & Participatie Windenergie op land is, opgesteld door de Nederlandse WindEnergie Associatie (NWEA) en een aantal maatschappelijke partijen.

Hoewel het nog zelden voorkomt, kúnnen burgers wel financieel deelnemen in wind op zee. Bij de tender voor kavels III en IV van windenergiegebied Hollandse Kust (zuid) nam voor het eerst een burgerparticipatiefonds deel in een consortium dat voor deze tender met een bieding kwam. Ook zijn beleggingsfondsen waarin burgers aandelen hebben betrokken bij de financiering van windparken op zee.