Waar staan en komen de windparken op zee?

De Rijksoverheid heeft in het Nederlandse deel van de Noordzee windenergiegebieden aangewezen: plekken die speciaal bedoeld zijn voor de aanleg van windparken. Waar liggen die windenergiegebieden precies? En waarom daar?

De locaties van de windenergiegebieden staan in het Programma Noordzee . Aan het aanwijzen van de windenergiegebieden is een zorgvuldig proces voorafgegaan. De Rijksoverheid heeft aandachtig gekeken naar de meest geschikte locaties voor het ontwikkelen van windparken. Hierbij heeft ze zoveel mogelijk rekening gehouden met alle andere activiteiten op de Noordzee.

Eerste windparken het dichtstbij

De bouw van windparken op zee is gestart in de windenergiegebieden die het dichtst bij de kust liggen, omdat die bouw het goedkoopst is. De zee is daar ondiep, wat maakt dat de funderingen waarop de windturbines staan korter (en dus goedkoper) kunnen zijn. Ook is het onderhoud van deze windparken goedkoper doordat ze snel te bereiken zijn.

Nieuwe windenergiegebieden komen verder op zee te staan, buiten de territoriale zee om het zicht op de windparken vanuit de kust te beperken. De territoriale zee eindigt 12 nautische mijl (22,2 kilometer) uit de kust. Alleen de windparken in de windenergiegebieden Hollandse Kust (zuid) en Hollandse Kust (noord) staan dichterbij. Daar staan de dichtstbijzijnde windturbines op 10 nautische mijl (18,5 kilometer) uit de kust. Deze windturbines zijn overdag ongeveer 40 procent van de tijd zichtbaar.

Alle windparken van 2007 tot 2030

Het eerste Nederlandse windpark op zee is het windpark Egmond aan Zee. Dit ging in 2007 in bedrijf. In de jaren daarna kwamen het windpark Prinses Amalia (2008), Luchterduinen (2015) en Gemini (2016). In totaal staan er in deze windparken 289 windturbines met een gezamenlijk vermogen van bijna 1 gigawatt (GW).

In het Energieakkoord voor duurzame groei (opent in nieuw venster) (verwijst naar een andere website) (2013) staat dat tussen 2020 en 2023 3,5 GW aan extra windvermogen op zee moet komen. Er komen daarom ongeveer vierhonderd windturbines te staan in de windenergiegebieden Borssele, Hollandse Kust (zuid) en Hollandse Kust (noord). Het totale vermogen aan windenergie op zee is dan gegroeid naar ruim 4,5 GW.

Om de klimaatdoelstelling te halen en fossiele brandstoffen te vervangen door schone energie, is in het Klimaatakkoord (2019) afgesproken in 2030 met windenergie op zee 49 terawattuur (TWh) aan elektriciteit op te wekken.  Dat komt overeen met een totaal vermogen van circa 11 GW. Dat wordt bereikt door ongeveer 450 windturbines bij te bouwen in de windenergiebieden Hollandse Kust (west), Ten noorden van de Wadden en IJmuiden Ver.

In 2022 heeft het kabinet Rutte IV besloten om het geïnstalleerde vermogen aan windenergie op zee verder te verhogen naar circa 21 GW rond 2030, goed voor een productie van circa 90 TWh aan schone elektriciteit. Dit is een van de maatregelen om de aangescherpte Europese  CO₂-reductiedoelstelling van -55% in 2030 te realiseren. De extra windparken komen in de windenergiegebieden IJmuiden Ver (noordelijk deel), Hollandse Kust (west, zuidelijk deel), Nederwiek en Doordewind. Alle windparken op de Nederlandse Noordzee samen bevatten rond 2030/31 ongeveer 1.700 windturbines.